Σεισμός
Οι περισσότεροι σεισμοί οφείλονται στις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών και κατά συνέπεια οι ζώνες έντονης σεισμικής δράσης ταυτίζονται ουσιαστικά με τις παρυφές των πλακών.Αποτέλεσμα της σχετικής κίνησης είναι η παραμόρφωση των πετρωμάτων . Όταν ξεπεραστεί το όριο αντοχής των πετρωμάτων επέρχεται θραύση και σχετική κίνηση των δύο τμημάτων κατά μία επιφάνεια μέχρι να ισορροπήσουν. Η επιφάνεια αυτή είναι το σεισμικό ρήγμα Αυτή τη χρονική στιγμή γεννιέται ένας σεισμός.
Η συσσωρευμένη δυναμική ενέργεια παραμόρφωσης των πετρωμάτων μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια ταλάντωσης των υλικών της επιφάνειας του ρήγματος. Οι ταλαντώσεις αυτές μεταδίδονται στα γειτονικά τους σημεία κ.λ.π.Στη περίπτωση αυτή επέρχονται μεταβολές τόσο στον όγκο όσο και στο σχήμα των πετρωμάτων και έτσι παράγονται δύο είδη κυμάτων :τα επιμήκη και τα εγκάρσια.
Σεισμικά κύματα from mary on Vimeo. πηγή: Youtube |
Για το λόγο αυτό τα επιμήκη φθάνουν πρώτα σε ένα σημείο της επιφάνειας της γης και είναι τα πρώτα που καταγράφονται από τους σεισμογράφους. Τα πλάτη των εγκαρσίων κυμάτων είναι μεγαλύτερα από τα πλάτη των άλλων κυμάτων και κατά συνέπεια αυτά είναι τα κύματα που προκαλούν τις μεγαλύτερες βλάβες στις κατασκευές. |
Μεγάλη σεισμικότητα (όπως και ηφαιστειότητα) παρατηρείται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών και στις περιοχές σύγκλισης πλακών.
Όργανα καταγραφής σεισμικών δονήσεων
Τα όργανα καταγραφής των σεισμικών δονήσεων είναι τα σεισμοσκόπια και το σεισμόμετρα. Τη καταγραφή την ονομάζουμε σεισμογράφημα ή σεισμόγραμμα.
vertical seismograph from mary on Vimeo.
πηγή: Youtube
Μεγέθη που τους χαρακτηρίζουν
Υπολογίζουμε μεγέθη που τους χαρακτηρίζουν: α) Το μέγεθος (Μ) του σεισμού που είναι το μέτρο της ενέργειας που εκλύεται από την εστία κατά τη διάρκεια της σεισμικής δόνησης. Για τον υπολογισμό του μεγέθους των σεισμών επινοήθηκαν διάφορες κλίμακες. Η πιο γνωστή από αυτές είναι η κλίμακα Richter.
Οι επιπτώσεις βέβαια ενός σεισμού στους ανθρώπους και στις κατασκευές εξαρτώνται εκτός από το μέγεθος και από άλλους παράγοντες όπως το βάθος της εστίας, τη θέση του επίκεντρου , τη κατασκευή το έδαφος θεμελίωσης της κατασκευής κ.λ.π.
β) Μια άλλη ποσότητα που αποτελεί μέτρο των μακροσεισμικών αποτελεσμάτων είναι η ένταση. Η πιο γνωστή κλίμακα που χρησιμοποιούμε για τον υπολογισμό της έντασης είναι η 12θμια κλίμακα Mercalli
|