Το εσωτερικό της γης
Μη έχοντας τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε ως το κέντρο της γης μαθαίνουμε για τη σύστασή της αναλύοντας τα σεισμικά κύματα. Καθώς διαπερνούν τα διάφορα στρώματα των πετρωμάτων παραμορφώνονται και μας δίνουν πληροφορίες για τη σύσταση των υλικών που διαπέρασαν. Το επικρατέστερο λοιπόν μοντέλο δομής της γεώσφαιρας είναι το εξής: |
Ο πυρήνας της γης είναι μια μπάλα συμπαγούς σιδερονικελίου (ακτίνας 1200 Km), περιβαλλόμενη από τον εξωτερικό πυρήνα (ένα θερμότερο στρώμα ρευστού σιδήρου). Από πάνω του υπάρχει ο εσωτερικός μανδύας (μια ζώνη στερεών πετρωμάτων) και πάνω απ΄αυτή ο εξωτερικός μανδύας (μια ζώνη εν μέρει ρευστών πετρωμάτων). Το εξωτερικό τμήμα ονομάζεται φλοιός και έχει πάχος από 5-75 Km. Το ανώτερο τμήμα του μανδύα και ο φλοιός αποτελούν τη λιθόσφαιρα.
Η λιθόσφαιρα αποτελείται από δύσκαμπτα κομμάτια τις λιθοσφαιρικές πλάκες που κινούνται πάνω στο τηγμένο τμήμα του μανδύα την ασθενόσφαιρα 1 έως 2 εκ. το χρονο χωρίς να το νιώθουμε.Η κίνηση αυτή των λιθοσφαιρικών πλακών επιδρά σημαντικά στο ανάγλυφο
Η θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών
Η θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών διατυπώθηκε από το γερμανό A. Wegener. Οι πλάκες πιθανότατα κινούνται λόγω θερμικών ρευμάτων που δημιουργούνται στο μανδύα. Το μάγμα που βρίσκεται πιο κοντά στο κέντρο της Γης ζεσταίνεται περισσότερο και έτσι αρχίζει να ανεβαίνει ενώ το ψυχρό που βρίσκεται πιο κοντά στη λιθόσφαιρα κάνει καθοδική κίνηση. |
Έτσι δημιουργούνται κυκλικά ρεύματα που παρασύρουν τις πλάκες που βρίσκονται από πάνω τους.
Όταν δύο πλάκες συγκλίνουν (πλησιάζουν), η μία βυθίζεται κάτω από την άλλη και όταν φράνει σε μεγάλο βάθος λιώνει και γίνεται μάγμα. Έτσι χάνονται τμήματα του φλοιού. Το διάπυρο μάγμα ανεβαίνει μέσα από τα ρήγματα ως λάβα και δημιουργούνται τα ηφαίστεια.
Όταν αποκλίνουν (απομακρύνονται) το μάγμα αναβλύζει στο χάσμα που δημιουργείται ανάμεσά τους και πήζει δημιουργώντας νέα τμήματα φλοιού στο βυθό των ωκεανών.
Μερικές φορές οι πλάκες κινούνται πλευρικά χωρίς να επηρεάζεται ο φλοιός. Τελικά όσος φλοιός χάνεται τόσος και δημιουργείται
Η κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών from mary on Vimeo.